Phòng không Ukraine đối mặt nguy cơ cạn đạn do Mỹ chậm bàn giao viện trợ, trong khi Nga đẩy mạnh cường độ và quy mô các đòn tập kích.
Tờ Financial Times hôm 8/9 dẫn lời các quan chức phương Tây và Ukraine cho biết áp lực duy trì nguồn cung vật tư quân sự cho Ukraine càng trở nên bức thiết trong nhiều tháng qua, sau khi Lầu Năm Góc hồi tháng 6 ban hành chỉ thị khiến quá trình giao hàng viện trợ diễn ra không đều đặn và ít hơn dự kiến.
Các quan chức và chuyên gia phương Tây thừa nhận lực lượng phòng không Ukraine sẽ bị cạn kiệt tên lửa nếu Nga duy trì cường độ tập kích như hiện tại. “Đó chỉ là còn vấn đề thời gian”, một nguồn tin am hiểu về hoạt động chuyển vũ khí của Mỹ cho Ukraine cảnh báo.
Bệ phóng Patriot khai hỏa tên lửa PAC-3 MSE trong một cuộc thử nghiệm. Ảnh: Lockheed Martin
Mỹ chậm chuyển vũ khí phòng không cho Ukraine là dấu hiệu đáng lo ngại, khi số tên lửa này được mua trực tiếp từ nhà sản xuất theo Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine (USAI). Đây là chương trình do quốc hội Mỹ khởi xướng gần một thập kỷ trước, nhằm phân bổ ngân sách cho Lầu Năm Góc để mua vũ khí trực tiếp từ các công ty quốc phòng Mỹ và chuyển cho Ukraine.
Số tên lửa trong USAI được sản xuất theo lô, dẫn đến khoảng trống giữa các đợt giao hàng.
Nga ngày 7/9 tiến hành đợt tập kích hiệp đồng với quy mô lớn nhất từ đầu chiến sự, sử dụng 810 máy bay không người lái (UAV) tự sát và phi cơ mồi bẫy cùng 13 tên lửa các loại. Bộ tư lệnh không quân Ukraine thừa nhận 54 UAV và 9 tên lửa Nga đã vượt qua lưới phòng không, đánh trúng 33 địa điểm.
Giới chức Ukraine nhiều lần bày tỏ lo ngại về nguồn cung đạn phòng không, kể cả dưới thời cựu tổng thống Mỹ Joe Biden.
Elbridge Colby, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách, đầu tháng 6 gửi bản ghi nhớ cho Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, trong đó lập luận rằng kho vật tư quân sự thiết yếu của Mỹ có thể bị cạn kiệt nếu nước này đáp ứng yêu cầu viện trợ từ Ukraine.
Lầu Năm Góc ban đầu đình chỉ chuyển vật tư liên quan đến 10 hệ thống vũ khí thiết yếu cho Ukraine, sau đó giảm tốc độ bàn giao tên lửa PAC-3 của tổ hợp Patriot, tên lửa phòng không vác vai FIM-92 Stinger, hơn 100 quả đạn AIM-120 dành cho tổ hợp NASAMS và tiêm kích F-16.
Bệ phóng Patriot tại một địa điểm không công bố ở Ukraine tháng 8/2024. Ảnh: AFP
Những trận tập kích dữ dội của Nga càng khiến vấn đề này thêm trầm trọng. Tần suất và cường độ những vụ tập kích bằng UAV của Nga liên tục gia tăng trong năm nay. Trong mùa hè, trung bình mỗi tháng Nga triển khai 5.200 UAV tự sát tầm xa nhằm vào Ukraine và con số này có thể sẽ tiếp tục tăng.
Theo các quan chức Ukraine, nước này đã tiêu tốn lượng lớn tên lửa phòng không để đối phó những trận không kích trong mùa hè. Quân đội Nga có thể tăng cường tập kích hạ tầng năng lượng Ukraine trong mùa thu và mùa đông, khiến Kiev đối mặt những thách thức phòng thủ nghiêm trọng hơn.
“Những trận tập kích quy mô lớn của Nga buộc Ukraine tiêu hao đạn phòng không nhanh hơn nhiều so với năng lực chuyển giao của Mỹ và đồng minh”, một quan chức giấu tên thừa nhận.
Nguyễn Tiến (Theo Financial Times, AFP, AP)