Hà NộiBước qua cửa của ngôi nhà gỗ nằm ở bờ vở sông Hồng, người xem sẽ được nghe tiếng chim hót, biết tên, tập tính của chúng nhờ AI.
Mô hình thuộc dự án nghệ thuật công cộng Chim líu, chim lo, chim tỏ điều gì do Viện Goethe khởi xướng, tài trợ, nhóm nghệ sĩ Baltic Raw Org từ Hamburg (Đức) phối hợp tổ chức Think Playground (Sân chơi trong phố) thực hiện.
Tác phẩm được thiết kế như nhà cây, ôm lấy thân cây sấu, trên các tán lá có treo máng ăn kèm micro nhằm thu tiếng chim. Ở cạnh cửa treo một hộp gỗ nhỏ hình ngôi nhà, bên trong là chiếc máy được cài đặt trí tuệ nhân tạo (AI).
Anh Vũ Quang Hùng – điều phối viên từ Think Playground – cho biết khi có người đi qua hộp gỗ, hệ thống cảm biến sẽ được kích hoạt và phát tiếng chào. Nếu có chim hót, hệ thống sẽ dựa vào đặc trưng tiếng kêu, thời gian, vị trí địa lý để cung cấp một văn bản khoa học về tập tính, đặc điểm thích nghi của loài chim ấy. Loạt thông tin sau đó được chuyển thành giọng thuyết minh bằng tiếng Việt cho khán giả, hiện chưa có ngôn ngữ dành cho người nước ngoài. Trong ba phút không có tiếng hót, hệ thống sẽ giới thiệu một trong 12 loài chim cư trú ở địa bàn như chào mào, vành khuyên Nhật Bản.
Tác phẩm sắp đặt ở công viên rừng Chương Dương. Ảnh: Phương Linh
Theo ban tổ chức, người xem được tham quan tự do, không giới hạn thời gian. Hai khung giờ vàng để nghe là buổi sáng, từ 5h30 đến 8h30 hoặc chiều tà, vào 17-19h, do đây là lúc loài vật bay về nhiều.
Nghệ sĩ Moká Farkas – thành viên nhóm Baltic Raw Org – cho biết sau khi khánh thành, dự án được giao cho người dân sinh sống tại đó quản lý, sẽ hoạt động trong sáu tháng. Nối tiếp Hà Nội, tác phẩm tương tự được đặt ở công viên Tao Đàn, TP HCM. Theo bà Moká Farkas, nếu cuộc thử nghiệm tại Việt Nam thành công, họ sẽ nhân rộng đến nhiều nơi.
Bà Moká Farkas (phải) và nghệ sĩ thị giác Berndt Jasper ở sự kiện ra mắt mô hình, hôm 19/9. Ảnh: Phương Linh
Chuyên gia sinh thái học Nguyễn Hoàng Hào cho biết tại khu vực bờ vở sông Hồng, kéo dài từ cầu Nhật Tân đến Công viên rừng Chương Dương thống kê được khoảng 140 loài chim. Theo ông Hào, dự án được kỳ vọng tạo ra tác động tích cực, giúp nâng cao nhận thức về bảo tồn sinh thái ở Việt Nam.
Ông Ngô Như Ý – tổ trưởng tổ dân phố số 5, phường Hồng Hà – sống tại đây hơn 40 năm, nhận xét dự án phù hợp đặc điểm địa hình, giúp không gian sạch sẽ hơn. Ông cho biết cách đây 5 năm, khu vực đặt tác phẩm là một bãi rác, không ai biết đến. Quá trình thực hiện, ông cùng hàng xóm dọn dẹp xung quanh khu đất.
Trong những tháng tới, ông bố trí người trực ở gần tác phẩm, nhằm quản lý và hỗ trợ khách đến tham quan. ”Đây là mô hình mới mẻ, ý nghĩa không chỉ cho trẻ nhỏ mà còn với người lớn”, ông nói.
Phương Linh