Trong bóng đá, sự kiên nhẫn là điều cần thiết. Một HLV mới cần thời gian để truyền đạt triết lý, giúp các tân binh làm quen với lối chơi. Brian Clough, huyền thoại bóng đá Anh, từng hóm hỉnh nói rằng ông không có mặt khi Rome được xây dựng, nhưng ông đã mất tới mùa giải thứ ba để đưa Derby và Nottingham Forest thăng hạng. Bóng đá đòi hỏi thời gian, nhưng Andoni Iraola dường như không cần quá nhiều.
Mùa hè vừa qua, Bournemouth mất ba trong bốn hậu vệ chính cùng thủ môn chủ lực. Thậm chí, cầu thủ ghi bàn xuất sắc thứ ba của họ cũng ra đi. Cảnh tượng các trung vệ của Bournemouth được chuyển nhượng với mức phí cao nhất từ một câu lạc bộ Tây Ban Nha và một đội bóng Pháp đã phần nào phản ánh bức tranh tài chính của bóng đá châu Âu hiện đại. Người ta dự đoán Bournemouth sẽ cần một giai đoạn chuyển giao, nhưng Iraola đã khiến tất cả bất ngờ. Lần đầu tiên trong lịch sử tại Premier League, Bournemouth thắng ba trong 5 trận mở màn, bao gồm trận hòa mới nhất trước Newcastle. Trong trận ra quân gặp Liverpool, họ gỡ hòa sau khi bị dẫn hai bàn, chỉ chịu thua ở phút cuối. Thành tích này khiến Manchester United được cho là đang để mắt tới ông.
Khả năng truyền tải triết lý của Iraola thật đáng kinh ngạc. Khi mới đến Bournemouth vào tháng 6 năm 2023, thay thế Gary O’Neil, ông đối mặt với khởi đầu khó khăn, không thắng trong chín trận đầu tiên. Tuy nhiên, các màn trình diễn vẫn đầy hứa hẹn. Khi lịch thi đấu trở nên dễ thở hơn vào tháng 11, Bournemouth thắng sáu trong bảy trận. Mùa giải đó, họ kết thúc ở vị trí thứ 12, và mùa tiếp theo là thứ 9 – thành tích tốt nhất trong lịch sử câu lạc bộ. Tuy nhiên, vẫn có chút tiếc nuối khi họ lẽ ra có thể làm tốt hơn. Trong bốn trận liên tiếp vào mùa xuân trước Tottenham, Brentford, Ipswich và West Ham, Bournemouth vượt trội về chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) nhưng không thể giành chiến thắng. Nếu thắng cả bốn trận đó, họ đã có thể đứng thứ sáu, vượt qua Aston Villa. Sau trận hòa Tottenham dù dẫn trước 2-0, Iraola không giấu được sự thất vọng, cho rằng đội bóng thiếu sự khôn ngoan để kết liễu trận đấu. “Các đội lớn biết cách giành chiến thắng,” ông nói. “Chúng ta cần hiệu quả hơn.”
Liệu Bournemouth đã đạt được sự hiệu quả đó trong mùa giải này? Điều này vẫn còn là dấu hỏi. Dù thắng ba trận có xG vượt trội, tất cả đều chỉ với cách biệt một bàn, ngay cả khi đối thủ như Wolves chơi với 10 người từ phút 49. Trận thắng 1-0 trước Tottenham mùa này cho thấy sự vượt trội của Bournemouth, nhưng họ vẫn chưa thể hiện sự sắc bén cần thiết. Tuy nhiên, việc chỉ thắng lần thứ hai tại sân của Tottenham mà vẫn khiến người ta bàn tán về cách biệt bàn thắng là minh chứng cho sự tiến bộ dưới thời Iraola.
Bournemouth vẫn là một đội bóng đáng gờm dù có nhiều thay đổi. Iraola hiếm khi bộc lộ sự tức giận, luôn giữ vẻ điềm tĩnh và phong cách giản dị với áo len cổ tròn, mang dáng dấp một giáo viên địa lý truyền cảm hứng. Ông từng chơi dưới sự dẫn dắt của Marcelo Bielsa tại Athletic Bilbao mùa 2011-12, khi đội bóng này khiến châu Âu thán phục, đánh bại Manchester United cả hai lượt trận tại Europa League trước khi thua Atlético Madrid ở chung kết. Tuy nhiên, Ernesto Valverde, người từng thi đấu dưới thời Johan Cruyff và kế nhiệm Bielsa tại Athletic, có lẽ là nguồn cảm hứng trực tiếp hơn cho Iraola.
Ảnh hưởng của Bielsa thể hiện rõ trong lối chơi pressing quyết liệt và sự thích thú với những pha chạy chỗ. Sự năng động, tràn đầy năng lượng của Bournemouth mang đậm dấu ấn “bielsismo”. Pep Guardiola từng nhận xét mùa trước rằng Bournemouth nằm trong số những đội bóng chơi thứ bóng đá hiện đại nhất, kết hợp triết lý kiểm soát bóng với lối chơi tự do, dựa trên những pha chạy chỗ. Iraola không ngần ngại để Antoine Semenyo tự do bứt phá, đồng thời khuyến khích các hậu vệ cánh dâng cao. Adrien Truffert, tân binh ở vị trí hậu vệ trái, đã gây khó khăn cho Liverpool ngay trong trận mở màn. Trong khi đó, Milos Kerkez, người mà Truffert thay thế, đang phải học lại cách chơi tại Liverpool trong một hệ thống khác.
Tuy nhiên, Iraola không phải là người bảo thủ. Nếu Bielsa từng cách mạng hóa bóng đá với pressing liên tục, thì trong bối cảnh hiện đại, cách tiếp cận của ông có phần giới hạn. Mọi đội bóng ngày nay đều pressing, nhưng không phải lúc nào cũng ở mọi nơi. Trong ba trong bốn trận đầu mùa này, Bournemouth thực hiện tám hoặc chín pha tắc bóng ở phần sân đối phương. Riêng trận gặp Tottenham, họ thực hiện tới 19 pha, nhưng chỉ một lần ở khu vực giữa sân. Chiến thuật nhắm vào các hậu vệ cánh của Tottenham đã phát huy hiệu quả, khiến Pedro Porro chỉ đạt tỷ lệ chuyền chính xác 56%. Bournemouth không dâng quá cao, để các trung vệ Tottenham thoải mái cầm bóng, từ đó vô hiệu hóa lối chơi bóng dài của đối thủ. Kết quả là Tottenham chỉ có năm cú sút, một trong số đó trúng đích.
Hợp đồng của Iraola sẽ hết hạn vào cuối mùa giải này, và Bournemouth đang rất muốn gia hạn. Tuy nhiên, với sự thông minh, hiện đại và khả năng tạo ra thay đổi nhanh chóng, ông dường như được định sẵn cho những điều lớn lao hơn. Liệu Iraola có thể cứu Manchester United?
Dù Bournemouth đã tiến bộ vượt bậc dưới thời Iraola, câu hỏi đặt ra là liệu ông có thể tái hiện thành công tại một câu lạc bộ lớn như Manchester United, nơi áp lực và kỳ vọng cao hơn rất nhiều. Phong cách pressing quyết liệt và lối chơi giàu năng lượng của ông phù hợp với xu hướng bóng đá hiện đại, như nhận xét của Pep Guardiola, người đánh giá Bournemouth là một trong những đội bóng chơi thứ bóng đá tiên tiến nhất hiện nay.
Tuy nhiên, Manchester United là một môi trường khắc nghiệt, nơi thành công không chỉ phụ thuộc vào chiến thuật mà còn vào khả năng quản lý áp lực và kỳ vọng từ người hâm mộ. Iraola, với sự thông minh, linh hoạt và khả năng truyền đạt ý tưởng nhanh chóng, có thể là một lựa chọn lý tưởng. Nhưng liệu ông có thể “cứu” Manchester United? Câu trả lời phụ thuộc vào việc câu lạc bộ có sẵn sàng cho ông thời gian và sự kiên nhẫn, như cách Bournemouth đã làm.