Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu đến năm 2027, Việt Nam phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chip bán dẫn cần thiết.
Phương hướng phát triển này được Thủ tướng đưa ra tại phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, sáng 4/8. Ông nhấn mạnh ngành bán dẫn cùng trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, Internet vạn vật… sẽ đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của mỗi quốc gia. Đây cũng là mắt xích quan trọng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và “Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, ngày 4/8. Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, Việt Nam đã đạt được một số điểm nổi bật trong phát triển lĩnh vực bán dẫn, như nhận thức được nâng cao, tư duy được đổi mới, hành động quyết liệt hơn, thể chế được cải thiện. Nhiều kết quả tích cực được ghi nhận về đào tạo nhân lực và phát triển hạ tầng, sự tham gia của các đối tác, doanh nghiệp, viện trường, địa phương.
Người đứng đầu Chính phủ cũng nêu những hạn chế, bất cập cần khắc phục, như việc huy động nguồn lực, nhất là vốn còn khó khăn; thể chế còn vướng mắc; tiến độ các công việc còn chậm; đột phá chưa mạnh; hợp tác “3 nhà” còn lỏng lẻo; chuyển giao công nghệ chưa nhiều.
Về phương hướng phát triển thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu chậm nhất tới 2027 phải thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chip bán dẫn cần thiết. Để hiện thực hóa, ông đưa ra các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trong đó “đi từ thấp đến cao, từ nhỏ đến lớn, từ đơn giản đến phức tạp nhưng phải tăng tốc, bứt phá, đột phá, bắt kịp, tiến cùng và vượt lên”.
Ông đề nghị phát triển hệ sinh thái bán dẫn bao trùm, đồng bộ, thực chất, hiệu quả; hoàn thiện cơ chế, chính sách, tháo gỡ nút thắt về hạ tầng, thể chế, con người với tinh thần thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, con người và tổ chức thực hiện thông minh; chuyển trạng thái của chính sách ưu đãi từ thu hút đầu tư sang chuyển giao công nghệ.
Thủ tướng cũng đề nghị phối hợp hiệu quả giữa Nhà nước, doanh nghiệp và nhà trường, giữa kiến tạo phát triển, nghiên cứu và sản xuất; phát triển bình đẳng giữa công và tư, xây dựng cơ chế hợp tác công tư, hợp tác quốc tế mở rộng; phát triển thị trường chip bán dẫn cạnh tranh, lành mạnh, bình đẳng và đúng quy luật thị trường.
“Để phát triển ngành bán dẫn, cả nước phải là một đoàn quân; hành quân tới mục tiêu phải thần tốc táo bạo; đánh trận phải đánh mạnh, đánh nhanh, đánh chắc thắng; hiệu quả phải bền vững, lâu dài”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Nhiều kết quả đạt được
Tại phiên họp, các báo cáo cho thấy nhiều nhiệm vụ phát triển ngành bán dẫn đã được triển khai đúng tiến độ. Về nhân lực, Việt Nam hiện có 7.000 kỹ sư thiết kế vi mạch, 6.000 kỹ sư và 10.000 kỹ thuật viên làm đóng gói, kiểm thử, sản xuất thiết bị, cùng hơn 100 chuyên gia Việt trên toàn cầu kết nối qua Mạng lưới Đổi mới sáng tạo bán dẫn. Cả nước có 166 cơ sở đào tạo ngành bán dẫn, hơn 6.300 sinh viên theo học đúng ngành và 12.000 sinh viên học ngành gần. Khoảng 20 cơ sở thực hiện mô hình liên kết ba nhà trong đào tạo.
Hạ tầng sản xuất cũng được hình thành, trong đó CT Group mở rộng nhà máy chip, được khẳng định do người Việt sở hữu và vận hành, đặt mục tiêu đạt công suất 100 triệu chip/năm vào 2027. Hệ sinh thái R&D và hệ thống phòng sạch chuẩn quốc tế đang được xây dựng và mở rộng tại các thành phố lớn, như SHTP Labs tại Khu Công nghệ cao TPHCM (vốn đầu tư 300 tỷ đồng), phòng thí nghiệm tại Đại học Quốc gia Hà Nội (5 triệu USD).
Trong lĩnh vực thiết kế chip, Việt Nam có gần 50 tập đoàn nước ngoài và hơn 10 doanh nghiệp trong nước như Viettel, FPT, CMC…. Lĩnh vực đóng gói, kiểm thử có 14 doanh nghiệp nước ngoài và một doanh nghiệp trong nước. Lĩnh vực phụ trợ cho công nghiệp bán dẫn có 15 doanh nghiệp nước ngoài.
Hiện có 170 dự án FDI trong ngành bán dẫn với tổng vốn gần 11,6 tỷ USD, với các tên tuổi nổi bật như Intel (4,1 tỷ USD), Amkor (1,6 tỷ USD) và Hana Micron (673 triệu USD). Việt Nam cũng được chọn là một trong 10 quốc gia hợp tác với Hiệp hội Bán dẫn Toàn cầu tổ chức chuỗi sự kiện SEMICON.
Dù vậy, ngành này còn đối mặt nhiều thách thức như nhu cầu vốn đầu tư rất lớn, trung bình 10-20 tỷ USD/dự án, hạ tầng nghiên cứu còn hạn chế, chính sách ưu đãi mới ban hành và nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng đủ nhu cầu.
Lưu Quý