Từ ngày 17 đến 23/8, cổng Góp ý kiến tạo của VnExpress ghi nhận nhiều câu hỏi và đề xuất từ độc giả gửi tới Bộ Khoa học và Công nghệ, nổi bật là vấn đề y tế, công nghệ, khởi nghiệp đến môi trường.
1. Tích hợp dữ liệu sức khỏe vào VNeID
Độc giả Huy Mai cho rằng hồ sơ sức khỏe của người dân nên được tích hợp vào hệ thống VNeID, đồng thời kết nối với các nền tảng theo dõi sức khỏe như Apple Health, Google Health, Samsung Health. Theo độc giả, khi đồng bộ dữ liệu theo dõi cá nhân (ví dụ từ đồng hồ thông minh) với hồ sơ y tế bệnh viện, mỗi người dân sẽ có một “hồ sơ sức khỏe 360 độ”.
Giới chuyên gia đánh giá đây là bước đi tất yếu trong lộ trình chuyển đổi số y tế bởi khi dữ liệu lớn về sức khỏe nếu được tích hợp, phân tích sẽ giúp cá nhân theo dõi tình trạng của mình chính xác hơn, đồng thời hỗ trợ bác sĩ đưa ra chẩn đoán sớm và giảm gánh nặng cho bệnh viện.
Tuy vậy, thách thức lớn nhất là bảo mật và quyền riêng tư vẫn là vấn đề cần thảo luận. Theo một nghiên cứu của Journal of Medical Internet Research (2024), hơn 60% người dùng lo ngại dữ liệu sức khỏe cá nhân có thể bị khai thác sai mục đích. Điều này đòi hỏi Việt Nam cần hành lang pháp lý chặt chẽ để bảo đảm vừa khai thác dữ liệu phục vụ y tế số, vừa bảo vệ quyền công dân.
Giao diện VNeID trên App Store của iPhone 15 Pro Max. Ảnh: Văn Quý
2. Hoàn thiện khung pháp lý và hỗ trợ startup AI
Công ty Skindex đã gửi đề xuất về việc Nhà nước cần có cơ chế cấp chứng nhận hoặc bảo trợ cho sản phẩm AI. Theo doanh nghiệp, điều này là bằng chứng để các ứng dụng công nghệ “Made in Vietnam” có thể tiếp cận thị trường toàn cầu, giống như ChatGPT từng được công nhận.
Phản hồi của Ủy ban Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng của Bộ KH&CN khẳng định hiện chưa có quy định cấp giấy phép cho sản phẩm AI, nhưng Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (có hiệu lực từ 1/10/2025) sẽ tạo hành lang pháp lý toàn diện để hỗ trợ doanh nghiệp. Bên cạnh đó, các startup có thể tham gia Techfest quốc gia, kết nối với Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia (NSSC) nhằm mở rộng cơ hội tiếp cận quỹ đầu tư, chuyên gia và đối tác lớn.
3. Quan tâm đến doanh nghiệp khoa học công nghệ địa phương
Độc giả Bùi Văn Cứ nêu ý kiến rằng sự phát triển bền vững không chỉ dựa vào doanh nghiệp lớn, mà cần chú trọng đến các doanh nghiệp khoa học công nghệ có sáng chế, giải pháp thực tiễn. Theo độc giả, việc sử dụng “tri thức Việt nguyên liệu Việt – kỹ thuật Việt – lao động Việt” cần được đặt trong chiến lược dài hạn, để bảo đảm đúng tinh thần các nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân và đổi mới sáng tạo.
Độc giả nêu quan điểm: “Không phải cứ doanh nghiệp lớn là mạnh về khoa học công nghệ. Những sáng chế, phát minh từ doanh nghiệp vừa và nhỏ, nếu được hỗ trợ đúng cách, mới thực sự thúc đẩy phát triển bền vững”.
Ý kiến này phù hợp với định hướng trong Nghị quyết 68-NQ/TW (2025) về phát triển kinh tế tư nhân, trong đó nhấn mạnh việc khuyến khích Doanh nghiệp Khoa học công nghệ tham gia giải quyết các bài toán thực tiễn.
4. Ứng dụng công nghệ AI, robot phân loại rác
UAV, robot ứng dụng trong phòng cháy, chữa cháy. Ảnh: Quỳnh Trần
Độc giả Đặng Hà đề xuất ứng dụng robot và AI để phân loại, đóng gói rác thay cho lao động thủ công. Ông gợi ý triển khai cơ chế “tích điểm thưởng” cho cư dân chung cư phân loại rác đúng cách, đồng thời tận dụng rác hữu cơ sản xuất phân bón, rác nhựa, giấy tái chế thành vật liệu xây dựng.
Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2023, mỗi năm Việt Nam thải ra hơn 27 triệu tấn rác, nhưng chỉ 15% được tái chế. Trong khi đó, nhiều đô thị lớn như Hà Nội, TP HCM đang phải chi ngân sách hàng nghìn tỷ đồng cho xử lý rác chôn lấp.
Nhiều chuyên gia trước đó từng cho rằng, việc ứng dụng robot, AI không chỉ nâng hiệu quả phân loại mà còn giảm nguy cơ bệnh nghề nghiệp cho công nhân môi trường. Tuy nhiên, cần kết hợp với chính sách khuyến khích phân loại rác tại nguồn thì mới phát huy hiệu quả toàn diện.
Cổng Góp ý kiến VnExpress đã trở thành nơi người dân trực tiếp đặt câu hỏi, gửi đề xuất tới Bộ Khoa học và Công nghệ cũng như những sáng kiến góp phần giải quyết vướng mắc từ thực tiễn đời sống. Mục tiêu nhằm thúc đẩy đối thoại công khai, người dân được lắng nghe, phản hồi chính thức từ cơ quan quản lý giúp tăng tính minh bạch. Thông qua Cổng này các doanh nghiệp, startup, người dân đều có cơ hội “hiến kế” đóng góp ý tưởng.
>>> Độc giả có thể gửi câu hỏi và đề xuất tại đây
Minh Tiến