Các bệnh viện TP HCM chưa được thanh toán gần 2.500 tỷ đồng vượt dự toán khám chữa bệnh BHYT hai năm qua, nhiều nơi nợ tiền thuốc chưa thể trả.
Ngày 4/8, Giám đốc Sở Y tế TP HCM Tăng Chí Thượng cho biết thông tin trên, trong bối cảnh Sở đã đề nghị UBND thành phố kiến nghị Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam hướng dẫn sớm thanh toán. Theo đó, số tiền BHYT các bệnh viện bị “treo” trong năm 2023 là hơn 557 tỷ đồng và năm 2024 gần 1.930 tỷ đồng, tổng cộng hai năm gần 2.500 tỷ đồng.
“Chậm thanh toán BHYT đang gây khó khăn cho các bệnh viện trong việc đảm bảo kinh phí hoạt động và cân đối thu chi tài chính khi giá dịch vụ khám chữa bệnh chưa được tính đúng tính đủ”, ông Thượng nói, thêm rằng tình trạng này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng khám chữa bệnh và quyền lợi của người bệnh.
Ngoài ảnh hưởng đến kinh phí hoạt động, một số bệnh viện còn nợ tiền thuốc, không đủ khả năng thanh toán cho nhà cung cấp, người đứng đầu ngành y tế TP HCM cho biết.
Hiện giá khám chữa bệnh mới được tính 2 trên 4 yếu tố là “chi phí trực tiếp” (như thuốc men, sinh phẩm, máu, hóa chất, vật liệu, dụng cụ…) và “tiền lương, tiền công”. Hai yếu tố “chi phí quản lý”, “chi phí khấu hao thiết bị và tài sản cố định” chưa được tính. Hồi tháng 4, Bộ Y tế yêu cầu Vụ Kế hoạch – Tài chính chủ trì phối hợp đơn vị liên quan xây dựng quy định tính đúng tính đủ giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, song đến nay vẫn chưa ban hành hướng dẫn.
Bệnh nhân chờ khám bệnh tại bệnh viện ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Hàng năm, BHXH Việt Nam giao dự toán chi khám chữa bệnh BHYT cho các tỉnh, thành. Dự toán này là cơ sở để địa phương phân bổ quỹ cho các cơ sở y tế, theo dõi và kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT.
Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều cơ sở y tế phát sinh chi phí vượt dự toán được giao. Việc chi trả chi phí vượt dự toán khám chữa bệnh BHYT đã được Chính phủ quy định, hướng dẫn chi tiết trong Nghị định 188/2025/NĐ-CP. Theo đó, trường hợp số chi khám chữa bệnh BHYT thực tế trong năm của bệnh viện đã được BHXH giám định vượt số dự kiến chi, thì bệnh viện rà soát, gửi văn bản phân tích các nguyên nhân, gửi BHXH và Sở Y tế.
Hai cơ quan này sẽ phối hợp với cơ sở y tế rà soát nguyên nhân gây vượt số dự kiến chi. Nếu những số này là đúng quy định, BHYT thanh toán và bổ sung kinh phí cho bệnh viện. Ngược lại, số tăng này không đúng quy định, BHYT sẽ từ chối thanh toán. Trường hợp không đồng tình với quyết định từ chối này, bệnh viện có thể kiến nghị BHXH, Sở Y tế xem xét hoặc tổng hợp gửi Bộ Y tế giải quyết.
Trường hợp tổng chi phí cả năm vượt dự toán được giao, BHXH Việt Nam sẽ trích quỹ dự phòng để chi trả. Nếu vẫn không đủ, BHXH sẽ báo cáo Bộ Tài chính và Bộ Y tế để trình Thủ tướng xem xét bổ sung kinh phí. Trong thời gian chờ phê duyệt, BHXH có thể tạm ứng chi phí đã được Hội đồng quản lý cơ quan này thông qua. Sau khi Thủ tướng phê duyệt, BHXH sẽ thanh toán nốt phần còn lại.
Theo Điều 32 của Luật Bảo hiểm y tế, việc tạm ứng và thanh toán chi phí BHYT phải được thực hiện hàng quý. Các vướng mắc trong thanh toán không được kéo dài quá 12 tháng. Tuy nhiên, đến nay các bệnh viện TP HCM đều chưa nhận được phần thanh toán này. Sở Y tế TP HCM đã gửi văn bản đến Bộ Y tế và BHXH Việt Nam ngày 5/5 và 24/6, song vẫn chưa nhận được công văn trả lời.
Trả lời VnExpress chiều 4/8, đại diện Bộ Y tế cho biết “đang giải quyết chính sách” và từ chối nói thêm. Cơ quan BHYT cũng chưa có ý kiến.
Lê Phương – Lê Nga