Pháp được cho là đang thúc đẩy sáng kiến lập lực lượng quốc tế đảm bảo an ninh cho Dải Gaza, giải giáp Hamas và hỗ trợ tổ chức bầu cử.
Times of Israel ngày 22/9 tiết lộ dự thảo sáng kiến “Sứ mệnh ổn định quốc tế” do Pháp xây dựng, trong đó đề xuất thành lập lực lượng đa quốc gia để thay thế quân đội Israel tiếp quản Dải Gaza và giải giáp Hamas một khi chiến sự kết thúc.
Các nước trong khu vực Trung Đông được Pháp đề xuất ưu tiên tham gia lực lượng đa quốc gia đảm bảo an ninh cho Dải Gaza, gồm Ai Cập, Jordan, Arab Saudi, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Qatar.
Người dân Palestine sơ tán khỏi khu vực Jabaliya thuộc Gaza City vào ngày 2/7. Ảnh: AP
Dự thảo này cụ thể hóa Tuyên bố New York hồi tháng 7 do Pháp và Arab Saudi đồng bảo trợ tại Liên Hợp Quốc, kêu gọi thúc đẩy giải pháp hai nhà nước, giải giáp Hamas và từng bước chuyển giao việc đảm bảo an ninh ở Gaza cho Chính quyền Palestine (PA) tại Bờ Tây. Tuyên bố New York đã được các quốc gia Arab, dẫn đầu là Qatar và Ai Cập ủng hộ, rồi được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua nghị quyết ủng hộ vào tháng này.
Theo văn kiện hồi tháng 7, các bên ủng hộ triển khai một “phái bộ quốc tế tạm thời theo lời mời của Chính quyền Palestine” nhằm bảo vệ dân thường, tăng cường năng lực cho lực lượng an ninh Palestine, đồng thời bảo đảm an ninh cho cả Israel lẫn Palestine về giám sát ngừng bắn và đàm phán hòa bình.
Sáng kiến “Sứ mệnh ổn định quốc tế” của Pháp vạch rõ phạm vi hoạt động của lực lượng đa quốc gia, cũng như hướng đến xây dựng nghị quyết Hội đồng Bảo an. Lực lượng quốc tế ở Dải Gaza có thể hoạt động dưới hình thức phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc hoặc một phái bộ chính trị đặc biệt, đảm bảo tính trung lập và tính chính danh quốc tế.
Dự thảo này lập luận một lực lượng đa quốc gia quy mô nhỏ, do một số nước trực tiếp chỉ huy, sẽ có tính khả thi cao hơn, bởi có thể triển khai nhanh chóng và dễ được người dân địa phương chấp nhận. Kinh phí cho phái bộ dự kiến đến từ các nhà tài trợ tự nguyện, chủ yếu là các nước Vùng Vịnh.
Bản dự thảo còn đề cập khả năng triển khai lực lượng này đến Dải Gaza trước khi chiến sự chấm dứt, nhưng nhấn mạnh kịch bản tối ưu là các bên đạt được thỏa thuận ngừng bắn trước.
Dải Gaza và các khu đô thị lớn. Đồ họa: BBC
Pháp cũng đề xuất “Sứ mệnh ổn định quốc tế” tham gia chuẩn bị bầu cử Palestine tại Gaza và Bờ Tây, đồng thời phối hợp tái thiết Gaza. Trong ngắn hạn, phạm vi hoạt động của lực lượng được giới hạn ở Dải Gaza, song Pháp cảnh báo không kéo dài tình trạng đó để tránh nguy cơ tách rời Gaza khỏi Bờ Tây.
Phái bộ thường trực của Pháp tại Liên Hợp Quốc chưa bình luận về dự thảo “Sứ mệnh ổn định quốc tế” bị rò rỉ trên truyền thông Israel. Tuy nhiên, các nội dung trong dự thảo tương tự với một số phát biểu của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khi phỏng vấn với đài CBS hôm 21/9.
Trong cuộc phỏng vấn, ông Macron nói mình đang trao đổi với Mỹ và cựu thủ tướng Anh Tony Blair về các ý tưởng của Paris, nhưng không tiết lộ cụ thể tên gọi của văn kiện sẽ đệ trình. Ông cho rằng kế hoạch của Pháp về công nhận nhà nước Palestine sẽ giúp tập hợp các nước Arab góp sức “cô lập Hamas khỏi người dân Palestine và toàn khu vực, từ đó xây dựng an ninh thực chất”.
“Trọng tâm của kế hoạch an ninh là giải thể Hamas. Không có lựa chọn nào khác nếu muốn ổn định tình hình”, ông Macron khẳng định, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu “điều động một lực lượng quốc tế đến Dải Gaza, dưới ủy quyền của Liên Hợp Quốc, nhằm hỗ trợ, hậu thuẫn các lực lượng cảnh sát và an ninh của Palestine”.
Thanh Danh (Theo Times of Israel, AFP, CBS)