TP HCMChị Hiền, 42 tuổi, tê tay ba năm, tưởng bệnh xương khớp, gần đây triệu chứng nặng lên, bác sĩ chẩn đoán hội chứng lối thoát lồng ngực.
TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, giải thích hội chứng lối thoát lồng ngực (Thoracic Outlet Syndrome – TOS) là bất thường giải phẫu bẩm sinh ít gặp, xảy ra khi các dây thần kinh hoặc mạch máu bị đè ép bởi xương sườn, xương đòn hoặc bó cơ ở đầu lối thoát. Khi bệnh nhân còn trẻ, cơ còn mềm mại, chỗ đè ép thần kinh chưa rõ nên bệnh chưa biểu hiện. Khi trưởng thành, các cơ dần xơ cứng, thoái hóa, dẫn tới chèn ép dây thần kinh. Triệu chứng rõ ràng ở bệnh nhân lao động chân tay hoặc người làm công việc phải vận động cơ vùng vai nhiều, dễ nhầm lẫn bệnh cơ xương khớp.
Ba năm trước, chị Hiền có cảm giác tê yếu bàn tay phải, uống thuốc điều trị thoái hóa cột sống nhưng không bớt. Gần đây, chị teo cơ, giảm khả năng vận động, được chẩn đoán mắc hội chứng lối thoát lồng ngực nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM điều trị.
Bác sĩ Dũng cho hay chị Hiền mắc hội chứng lối thoát lồng ngực do thần kinh (nTOS), tức loại phổ biến nhất (chiếm 95%), đặc trưng bởi sự chèn ép của đám rối thần kinh cánh tay, vốn là một mạng lưới dây thần kinh đến từ tủy sống, có nhiệm vụ kiểm soát chuyển động, cảm giác cơ ở vai, cánh tay và bàn tay. Hai loại còn lại là do tĩnh mạch (vTOS) và do động mạch (aTOS).
Êkíp phẫu thuật bóc tách phần mô và cơ xung quanh, cắt bó trước cơ bậc thang nhằm mở rộng đường thoát lồng ngực.
Bác sĩ Dũng (phải) cùng êkíp phẫu thuật cho bệnh nhân. Ảnh minh họa: Thanh Luận
Một ngày sau mổ, chị Hiền hết hẳn tê tay, sinh hoạt bình thường, được hướng dẫn tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng vận động của bàn tay. Chị xuất viện sau ba ngày, tái khám định kỳ, tập vật lý trị liệu đều đặn.
Theo bác sĩ Dũng, bên cạnh nguyên nhân bất thường về giải phẫu, hội chứng lối thoát lồng ngực còn là hậu quả sau một thời gian duy trì tư thế xấu như rủ vai, cúi đầu về phía trước gây chèn ép ở vùng lối thoát ngực, chấn thương, mang vác vật nặng, béo phì… Người có nguy cơ cao mắc bệnh là vận động viên thể thao, thợ máy, thợ làm tóc, giáo viên, công nhân dây chuyền lắp ráp, người làm nghề khuân vác nặng.
Hội chứng lối thoát lồng ngực thường khởi phát triệu chứng ở độ tuổi 20-50, phổ biến hơn ở phụ nữ. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, mỗi người nên duy trì tư thế tốt (giữ hai vai thẳng, đầu thẳng, hạn chế cúi đầu về phía trước quá lâu), thường xuyên nghỉ giải lao tại nơi làm việc để di chuyển, căng cơ, giữ cân nặng hợp lý, tránh mang vác vật nặng trên vai, thực hiện bài tập thư giãn như hít thở sâu, thiền và kéo giãn cơ.
Thu Hà
* Tên bệnh nhân đã được thay đổi
| Độc giả gửi câu hỏi về bệnh tim mạch tại đây để bác sĩ giải đáp |